Kaszel to odruch wymiotny, który wywoływany jest przez podrażnienie błony śluzowej. To jeden z najczęstszych objawów chorób układu oddechowego. Odruch kaszlu wywołuje również dostanie się do dróg oddechowych ciała obcego, zwiększona zawartość drażniących gazów w powietrzu, nadprodukcja wydzieliny w drogach oddechowych oraz czynniki chorobotwórcze.
Mechanizm kaszlu polega na nasilonym wdechu, zamknięci głośni, na skutek czego w klatce piersiowej i płucach tworzy się wysokie ciśnienie. W momencie otworzenia głośni, dochodzi do gwałtownego wyrzucenia powietrza, które ma na celu usunięcie z dróg oddechowych niepożądanych cząsteczek.
Przyczyny kaszlu
Przyczyn kaszlu może być wiele. Zazwyczaj są to schorzenia górnych i dolnych dróg oddechowych o charakterze ostrym lub przewlekłym. Czasami kaszel ma związek z chorobami układu krążenia, przyjmowaniem niektórych leków czy alergią. W sytuacji, gdy przyczyny kaszlu nie można w sposób jednoznaczny ustalić, ma on charakter idiopatyczny. Czasem ma także podłoże psychogenne. Ze względu na charakter, kaszel dzieli się na dwa rodzaje:
- kaszel suchy bez odkrztuszania wydzieliny – pojawia się w początkowym stadium infekcji dróg oddechowych; pojawiać się również może drapanie, swędzenie w gardle oraz uczucie suchości w jamie ustnej, przyczynami kaszlu suchego mogą być astma, niewydolność serca i niektóre leki np. inhibitory ACE stosowane w leczeniu nadciśnienia tętniczego krwi,
- kaszel mokry produktywny – związany jest z produkcją wydzieliny w drogach oddechowych, która musi zostać z nich usunięta; nadprodukcja wydzieliny ma zwykle miejsce w ostrych i przewlekłych zapaleniach dróg oddechowych.
Kaszel jest zazwyczaj objawem innych, mniej lub bardziej groźnych, schorzeń. Jego leczenie jest możliwe dopiero po ustaleniu jego przyczyny. W przypadku astmy stosuje się przede wszystkim leki rozszerzające oskrzela oraz hamujące proces zapalny. Kaszel o podłożu alergicznym leczony jest lekami przeciwhistaminowymi. Osoby cierpiące z powodu zakażenia bakteryjnego leczone są antybiotykoterapią. Kaszel mokry wymaga zastosowania środków ułatwiających odkrztuszanie oraz rozrzedzanie zalegającej w drogach oddechowych wydzieliny.
Kaszel w fazie łagodnej można również próbować łagodzić domowymi sposobami poprzez nacieranie klatki piersiowej rozgrzewającym spirytusem kamforowym, mrówkowym czy salicylowym. Pomocne okazuje się niekiedy stosowanie środków napotnych np. naparu kwiatu lipy, czarnego bzu lub podanie choremu preparatów z kwasem acetylosalicylowym, bądź stosowanie baniek.
Kaszel to naturalny odruch obronny organizmu ludzkiego. Pomaga oczyszczać drogi oddechowe z drobnoustrojów i zanieczyszczeń. Warto dążyć do wyeliminowania czynników prowadzących do przewlekłych schorzeń dróg oddechowych, a tym samym i kaszlu. Są to palenie papierosów, przebywanie w miejscach zadymionych lub o znacznym stężeniu gazów drażniących i innych szkodliwych substancji. Alergicy z kolei powinni również starać się zmniejszać stężenie alergenów w ich najbliższym otoczeniu.
Z dwojga złego już lepiej mieć kaszel mokry. Przecież nie jest problemem sam suchy kaszel, albo sam mokry, ale to, że dzięki niemu można coś usunąć z organizmu. A właśnie mokry kaszel pozwala na odkrztuszenie, ale też jednocześnie wyplucie tego co zalegało w drogach oddechowych.
Lepiej nie mieć kaszlu wcale, bo niektórzy myślą, że kaszel jest taki fajny i w zasadzie powinniśmy się cieszyć, że go mamy. A tymczasem absolutnie jest to objaw choroby, a najgorsze jest to, że często kaszel pojawia się pod koniec nieleczonej choroby.