Pomimo zachowania nawet największych środków ostrożności, w trakcie wypoczynku na świeżym powietrzu może dojść do ugryzienia przez kleszcza. Te niebezpieczne pajęczaki wyspecjalizowane są w atakowaniu zwierząt i ludzi, żywiąc się ich krwią, poprzez przebywanie w ich ciele.
Kiedy i gdzie można zostać ukąszonym przez kleszcze?
Kleszcze najczęściej można spotkać na terenach zielonych, czyli w lesie, w parku, na łące, ale także w wysokiej trawie. Kleszcze wyczuwają człowieka już z kilkunastu metrów. Dzięki temu mogą się one doskonale przygotować do ataku. Rozpoznanie następuje na podstawie zapachu potu oraz temperatury.
Największą aktywność kleszcze przejawiają rano oraz w godzinach popołudniowych. Trzeba wówczas zachować szczególną ostrożność w pieszych wędrówkach, jak i w trakcie przejażdżki rowerem po terenach zielonych. Główny okres żerowania kleszczy to miesiące od połowy marca do końca listopada, natomiast jeśli chodzi o temperaturę, kleszcze najbardziej upodobały sobie temperaturę od 7 do 10 stopni Celsjusza. Wtedy przejawiają aktywność niemal bez przerwy.
Czym grozi ugryzienie przez kleszcza?
Ukąszenie kleszcza może się skończyć zachorowaniem na jedną z chorób odkleszczowych, tzn. najczęściej na boreliozę lub na kleszczowe zapalenie mózgu. Szacuje się, że tego typu schorzenia są przenoszone przez około 10 do 40% pajęczaków. Wszystko jest tutaj uzależnione od regionu.
Co należy zrobić, jeśli ugryzie nas kleszcz?
Kleszcza należy jak najszybciej usunąć za pomocą pensety, szczypczyków lub lassa (dostępne w aptece) chwytając za głowotułów pajęczaka tuż przy skórze i wyrwać zdecydowanym ruchem, nie wykonując obrotów. Nie wolno kleszcza smarować żadnymi substancjami. Miejsce po usunięciu kleszcza należy zdezynfekować.
Miejsce po ukąszeniu obserwować. Jeśli po pewnym czasie (powyżej 5 dni do 2-4 tygodni) wystąpi powiększające się zaczerwienienie- należy zgłosić się do lekarza. Zaczerwienienie pojawiające się bezpośrednio po ukąszeniu nie jest objawem boreliozy tylko odczynem alergicznym. – mówi dr n. med. Maria Hlebowicz, specjalistka chorób zakaźnych i neurologii z Centrum Zdrowia Lifemedica w Gdańsku
W których miejscach ciała można znaleźć kleszcze?
Kleszcze najczęściej można znaleźć w miejscach, w których naskórek jest bardzo cienki, czyli pod pachami, pod kolanami, w okolicach łokci, ale także na głowie, najczęściej w rejonach uszu.
Jakie są najczęstsze objawy ugryzienia przez kleszcza?
Jeśli chodzi o główne objawy, jakie niesie za sobą ugryzienie kleszcza, wymienia się wśród nich rumień wędrujący, czyli zmianę skórną o charakterystycznym wyglądzie zaczerwienienia w jej centrum, która stopniowo blednie, by na jej obrzeżach ponownie przejść w zaczerwienienie. Zmianę tą można zatem porównać do tarczy strzeleckiej.
Samo ugryzienie przez kleszcza nie jest bolesne, dlatego zdarza się, że jest ono wykrywane wtedy, gdy pojawi się rumień albo nastąpi zakażenie boreliozą. Borelioza będąca częstym efektem ugryzienia przez kleszcza objawia się gorączką, dreszczami, bólami i sztywnością stawów, bólem gardła, ale także zawrotami głowy czy też kłopotami z mową. Są to podstawowe objawy ugryzienia kleszcza, które często występują jednocześnie.
Jak się zachować w przypadku znalezienia kleszcze na swoim ciele?
W przypadku ugryzienia przez kleszcza, należy zachować spokój i rozwagę. Nieodpowiedni ruch może się zakończyć pozostaniem fragmentu kleszcza w ciele, co zwiększa groźbę zachorowania na boreliozę.
Czego bezwzględnie nie wolno robić? Przede wszystkim zabronione jest smarowanie kleszcza w celu jego łatwiejszego wyjęcia (np. masłem czy olejem). Podrażniony w ten sposób kleszcz może wymiotować, przekazując do organizmu groźne patogeny. Nie wolno też próbować miażdżyć kleszcza. Należy spróbować go wykręcić, odwrotnie do ruchu wskazówek zegara, z wykorzystaniem pęsety lub innego specjalistycznego narzędzia dostępnego w aptece.